FL Analysis of Interpreting in Diplomatic–Political Contexts

Forensic Linguistic Analysis of Interpreting in Diplomatic–Political Contexts:
A Case Study of the Telephone Conversation between Senior Thai and Cambodian Leaders

Author: Wanitcha Sumanat, President, Southeast Asian Association of Professional Translators and Interpreters

15 August 2025, Bangkok – This article examines interpreting in a telephone conversation between senior political leaders of Thailand and Cambodia, applying a forensic linguistics framework to evaluate accuracy, completeness, and tone shifts in rendering the source message into the target language. The study focuses on omissions, insertions, softening, and intensification techniques. Findings reveal that the interpreter modified wording and tone in several instances, potentially affecting political meaning and legal interpretation if the conversation were to be used as evidence.

Keywords: forensic linguistics, interpreting, diplomacy, consecutive interpreting, tone shift

Introduction

Interpreting in diplomatic–political contexts involves highly sensitive communication, often tied to national interests, security, and bilateral relations. Interpreters must ensure accuracy and completeness while gauging tone and potential repercussions of utterances (Morris, 2010). Applying a forensic linguistics framework allows systematic examination of message transfer, identifying where semantic or tonal shifts occur.

Objectives

• Assess the accuracy and completeness of interpreting in the Thai–Cambodian leaders’ conversation.
• Identify patterns of omission, insertion, softening, and intensification.
• Evaluate how these changes could affect message interpretation and legal contexts.

Methodology
The analysis draws on a complete verbatim transcript of the telephone conversation, with consecutive interpreting between the two leaders. The process included:

• Transcription Analysis – line-by-line examination of source and target speech. (Full transcript of telephone conversation: Hun Sen and Paetongtarn)
• Comparative Content Analysis – direct comparison of original wording and interpretation.
• Categorization – classifying divergences following forensic linguistics frameworks (Coulthard & Johnson, 2017).
• Interpretation – assessing communicative and legal impact.

Forensic Linguistic Overview
The conversation:

• Featured consecutive interpretation in a politically sensitive context.
• Contained both direct speech and mitigated speech to avoid political repercussions.
• Exhibited tonal adjustments, ranging from mitigation to emphasis.

Key Forensic Linguistic Findings
Omission: Examples include omitting “and it is a blessing for me” or specific location names. Such omissions removed interpersonal and contextual elements crucial for understanding relationship dynamics (Berk-Seligson, 2009).
Insertion: Added phrases such as “to pressure the military” inserted political intent absent from the original, potentially altering the perceived motives of the speaker.
Softening: Substituted milder expressions to reduce blame or criticism. This aligns with diplomatic interpreting strategies to reduce tension.
Intensification: Conversely, certain renderings employed stronger words (e.g., “enemy”, “expel”) than the original, which could escalate perceived hostility.

Detailed Case Analyses

• Example 1 ([00:12]–[00:24]) – Omission of phatic elements reduced positive politeness (Brown & Levinson, 1987), altering interpersonal meaning.
• Example 2 ([00:35]–[00:46]) – Reframing from “talked today” to “talked to me at the hotel” shifted semantic scope and created an impression of a mutual commitment.
• Example 3 ([00:58]–[1:19]) – Substituting “enemy” for “people from the other side” intensified tone.
• Example 4 ([1:35]–[1:50]) – Added “seriously affecting bilateral relations”, expanding meaning from personal criticism to inter-state consequences.
• Example 5 ([2:07]–[2:17]) – Shifted “chase away” (banter) to “expel” (hostile), changing pragmatic force.
• Example 6 ([5:16]–[6:15]) – Reduced multi-layered reasoning into a simplified statement, weakening defensive framing.
• Example 7 ([7:00]–[9:02]) – Omitted the idiomatic “cut off my head”, removing emotional emphasis.
• Example 8 ([10:16]–[10:41]) – Inserted political motive absent from the original, changing illocutionary force.
• Example 9 ([14:18]–[14:38]) – Softened mild criticism, reducing pressure on the counterpart.

Summary Table:

Forensic Linguistic Observations

• Interpreter choices—what to render or omit—can substantially influence political and legal interpretations.
• Tonal shifts and contextual changes may obscure original intent, a crucial consideration if used in legal proceedings.
• Clarification with the interpreter is essential to distinguish between pragmatic compression and political mitigation.

Interpretive and Legal Implications

In forensic linguistics, even minor deviations from the source can alter interpretations of intent, responsibility, and political stance (Eades, 2010). Omissions or re-framings can change the perceived sincerity, urgency, or hostility of a message, directly affecting evidentiary value in legal or diplomatic disputes.

Conclusion

High-stakes interpreting requires balancing accuracy with diplomatic sensitivity. In this case study, strategies of omission, insertion, softening, and intensification arguably smoothed communication but risked altering original meaning. Understanding these mechanisms is vital for both professional practice and legal scrutiny.

References

• Berk-Seligson, S. (2009). Coerced confessions: The discourse of bilingual police interrogations. Mouton de Gruyter.
• Coulthard, M., & Johnson, A. (2017). An introduction to forensic linguistics: Language in evidence (2nd ed.). Routledge.
• Eades, D. (2010). Sociolinguistics and the legal process. Multilingual Matters.
• Morris, R. (2010). Court interpreting and the role of ideology: Lessons from the Far East. Interpreting, 12(1), 25–48. https://doi.org/10.1075/intp.12.1.02mor

About Certified Translators, Translation Certification Providers, and Certified Interpreters of SEAProTI
The Southeast Asian Association of Professional Translators and Interpreters (SEAProTI) has established criteria and qualifications for registering as “Certified Translators,” “Translation Certification Providers,” and “Certified Interpreters” under Sections 9 and 10 of the Royal Gazette, Secretariat of the Cabinet, Prime Minister’s Office, Kingdom of Thailand, dated 25 July 2024, Vol. 141, Part 66 Ng, p. 100. The Royal Thai Government Gazette 
SEAProTI is the first professional association in Thailand and Southeast Asia with a formal certification system for these roles.
Head Office: Baan Ratchakhru Building, No. 33, Room 402, Soi Phahonyothin 5, Phahonyothin Road, Phaya Thai Subdistrict, Phaya Thai District, Bangkok 10400, Thailand. Email: hello@seaproti.com Tel: (+66) 2-114-3128 (Mon–Fri, 9:00–17:00)

การวิเคราะห์การล่ามในบริบทการทูต-การเมืองผ่านกรอบนิติภาษาศาสตร์: กรณีศึกษาบทสนทนาทางโทรศัพท์ระหว่างผู้นำระดับสูงไทย–กัมพูชา

ผู้แต่ง วณิชชา สุมานัส นายกสมาคมวิชาชีพนักแปลและล่ามแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 

• วิเคราะห์ความถูกต้องและความครบถ้วนของการล่ามในบทสนทนาระดับผู้นำไทย–กัมพูชา
• ระบุรูปแบบของ omission, insertion, softening, และ intensification
• ประเมินผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ต่อการตีความสารและบริบททางกฎหมาย

บทสนทนาที่ใช้วิเคราะห์เป็นการถอดเสียงอย่างสมบูรณ์ของการสื่อสารทางโทรศัพท์ระหว่างผู้นำสองประเทศ โดยมีล่ามทำหน้าที่แปลแบบ consecutive interpreting การวิเคราะห์ดำเนินตามขั้นตอนดังนี้:

• Transcription Analysis – ตรวจสอบการถอดเสียงและการแปลแบบบรรทัดต่อบรรทัด (การถอดเสียงการสนทนาทางโทรศัพท์ฉบับสมบูรณ์)
• Comparative Content Analysis – เปรียบเทียบถ้อยคำต้นทางและคำแปล
• Categorization – จัดประเภทความแตกต่างตามกรอบงานนิติภาษาศาสตร์ (Coulthard & Johnson, 2017)
  Interpretation – วิเคราะห์ผลกระทบทางการสื่อสารและการตีความเชิงกฎหมาย

ภาพรวม Forensic Linguistics

• การถอดเสียงและการแปลนี้เป็นข้อมูลการสื่อสารทางการทูต-การเมืองระหว่างผู้นำ/ตัวแทนระดับสูง ซึ่ง
• มีการใช้ล่ามแปลแบบ consecutive interpretation
• มีเนื้อหาที่อ่อนไหวทางการเมือง ความมั่นคง และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ
• มีทั้งโหมด direct speech (ถ่ายทอดคำพูดตรง) และ mitigation (การลดทอนหรือปรับโทนภาษา) เพื่อหลีกเลี่ยงผลกระทบทางการเมือง

ประเด็นสำคัญเชิงนิติภาษาศาสตร์

• มีการเลือกถ้อยคำเพื่อลดความรุนแรง (hedging / mitigation)
• บางตอนตัดทอนรายละเอียดเชิงประจักษ์ (omission)
• มีการแปลงน้ำเสียง (tone shift) จากความโกรธ/ตำหนิ เป็นน้ำเสียงกลาง
• บางช่วงใช้กลยุทธ์ reframing เปลี่ยนโครงสร้างประโยคเพื่อให้ฟังดูไม่ใช่การกล่าวหาโดยตรง

ผลการวิเคราะห์
การตัดทอน (Omission)

• พบว่าล่ามละเว้นข้อความในหลายช่วง เช่น การไม่ถ่ายทอดวลี “เป็นบุญของพ่อด้วย” หรือการละชื่อสถานที่ “สามแยกมรกต” การตัดทอนดังกล่าวทำให้สูญเสียบริบทเชิงความสัมพันธ์ส่วนตัวหรือข้อมูลเฉพาะที่มีนัยสำคัญ (Berk-Seligson, 2009)

การเสริมความหมาย (Insertion)

• บางตอนล่ามเพิ่มข้อมูลที่ไม่มีในต้นฉบับ เช่น “เพื่อกดดันกองทัพ” ซึ่งเป็นการเพิ่มบริบทเชิงเหตุผล อาจมีผลทำให้ผู้ฟังตีความเจตนาของผู้พูดแตกต่างจากต้นฉบับ

การลดโทน (Softening)

• มีการใช้ถ้อยคำที่เบาลงเพื่อลดความรุนแรงของข้อกล่าวหา เช่น ลดน้ำเสียงตำหนิหรือการกล่าวโทษโดยตรง ซึ่งเป็นกลยุทธ์ปกติในงานล่ามการทูตเพื่อลดความตึงเครียด

การเพิ่มน้ำหนัก (Intensification)

• บางส่วนกลับตรงกันข้าม ล่ามเลือกใช้ถ้อยคำที่แรงขึ้น เช่น “ศัตรู” หรือ “ขับไล่” ซึ่งมีน้ำหนักรุนแรงกว่าต้นฉบับ อาจสะท้อนการตีความส่วนตัวหรือการเลือกคำเพื่อเน้นสารบางประเด็น

ตัวอย่างการวิเคราะห์เป็นตอน ๆ
ตัวอย่างที่ 1 นาทีที่ [00:12] – [00:24]
ต้นฉบับ: ฮุนเซนตอบว่า “ไม่เป็นไร สบายดี ขอบคุณ และเป็นบุญของพ่อด้วย”
ล่าม: แปลเพียง “สุขภาพแข็งแรงดีครับ”
การประเมิน: การละเว้นถ้อยคำ “ขอบคุณ” และ “เป็นบุญของพ่อด้วย” ในการถ่ายทอดเนื้อหามีผลโดยตรงต่อการรับรู้เชิงปฏิสัมพันธ์และน้ำเสียงของข้อความ ในเชิงวิชาการ การตัดถ้อยคำเหล่านี้ออกถือเป็น omission ขององค์ประกอบเชิงปฏิสัมพันธ์ (interactional elements) ซึ่งทำหน้าที่สร้างและคงไว้ซึ่งความสัมพันธ์ส่วนบุคคลและบรรยากาศทางบวก

ถ้อยคำประเภทนี้อยู่ในกลุ่ม phatic expressions หรือถ้อยคำเชิงสังคม (social niceties) ที่มิได้มีเพียงหน้าที่สื่อสารข้อมูลเชิงเนื้อหา (propositional content) แต่ยังทำหน้าที่ทางปฏิสัมพันธ์ (interpersonal function) เช่น การแสดงความกตัญญู ความยินดี หรือความผูกพันทางอารมณ์ การตัดออกจึงมีผลให้เนื้อหาสูญเสีย interpersonal meaning ซึ่งอาจนำไปสู่การตีความว่าสถานการณ์หรือความสัมพันธ์ระหว่างคู่สนทนามีความเป็นทางการมากขึ้น หรือขาดความใกล้ชิด

ในมุมมอง นิติภาษาศาสตร์ (forensic linguistics) การละเว้นเช่นนี้อาจถือเป็นการเปลี่ยนแปลงน้ำเสียง (tone shift) ที่มีนัยสำคัญ โดยลดทอนมิติของ positive politeness ตามกรอบของ Brown และ Levinson (1987) ซึ่งเป็นกลยุทธ์การสื่อสารที่มุ่งเสริมภาพลักษณ์ด้านบวกของคู่สนทนา (positive face) การสูญเสียองค์ประกอบนี้อาจส่งผลต่อการประเมินความตั้งใจของผู้พูดในบริบททางกฎหมายหรือการทูต เนื่องจากถ้อยคำดังกล่าวมักทำหน้าที่เป็นตัวชี้ระดับความไว้เนื้อเชื่อใจและความสัมพันธ์ส่วนตัว

กล่าวโดยสรุป การละเว้นถ้อยคำดังกล่าวมิได้เพียงตัดข้อมูลบางส่วนออก แต่ยังเปลี่ยนโครงสร้างความหมายในมิติทางสังคมและจิตวิทยา ซึ่งอาจมีผลต่อการตีความทั้งในเชิงภาษาและเชิงนิติวิทยา

ตัวอย่างที่ 2 นาทีที่ [00:35] – [00:46]
ต้นฉบับ: อุ๊งอิ๊งค์พูดถึงการคุยเรื่องชายแดนและความตั้งใจให้ประเทศสงบ
ล่าม: ถ่ายทอดเป็นว่าเคยคุยกับตน (ล่าม) ที่โรงแรม และตรงกันว่าต้องการสันติภาพ
การประเมิน: reframing – เปลี่ยนจาก “คุยกันวันนี้” เป็น “คุยกับผมที่โรงแรม” อาจเป็นการแปลงบริบทโดยไม่จำเป็น และใช้โครงสร้างที่ฟังดูเป็นเรื่องยืนยันความตั้งใจร่วม การเปลี่ยนถ้อยคำจาก “คุยกันวันนี้” เป็น “คุยกับผมที่โรงแรม” สามารถอธิบายเชิงวิชาการได้ว่าเป็น การจัดกรอบใหม่ของข้อความ (reframing) ซึ่งมิใช่เพียงการปรับถ้อยคำ แต่เป็นการ แปลงบริบท (contextual transformation) ที่อาจส่งผลต่อการตีความเจตนาและความหมาย 

การเปลี่ยนขอบเขตความหมาย (Semantic Scope Shift)

• “คุยกันวันนี้” เป็นการระบุช่วงเวลา (temporal focus) ที่เน้นความเร่งด่วนหรือการเกิดขึ้นของเหตุการณ์ในวันเดียวกัน
• “คุยกับผมที่โรงแรม” เพิ่มพิกัดสถานที่และตัวผู้พูด (spatial & personal anchoring) ทำให้สารมีน้ำหนักในเชิงการนัดหมายแบบเจาะจง และเปลี่ยนจากการบ่งบอก “เวลา” เป็นการบ่งบอก “สถานที่ + ผู้เกี่ยวข้อง”

การแปลงลักษณะปฏิสัมพันธ์ (Interactional Reframing)

• เวอร์ชันเดิม (“คุยกันวันนี้”) มีลักษณะกลาง (neutral) และเปิดกว้างต่อผู้ร่วมสนทนา
• เวอร์ชันใหม่ (“คุยกับผมที่โรงแรม”) ให้ความรู้สึกเป็น การยืนยันความตั้งใจร่วม (commitment framing) และมีโครงสร้างที่สื่อถึงการมีส่วนร่วมของคู่สนทนาอย่างเจาะจง พร้อมกำหนดเงื่อนไขสถานที่

ผลกระทบเชิงวัจนปฏิบัติ (Pragmatic Implications)

• ในบริบทที่เป็นทางการหรือมีข้อพิพาท การเปลี่ยนถ้อยคำเช่นนี้อาจถูกตีความได้ว่าเป็น การเพิ่มข้อเท็จจริงใหม่ ที่ไม่ปรากฏในต้นฉบับ ซึ่งอาจนำไปสู่ความคลาดเคลื่อนของพยานหลักฐานหรือการบันทึกเหตุการณ์
• จากมุมมอง นิติภาษาศาสตร์ (forensic linguistics) การเปลี่ยนแปลงเช่นนี้มีความสำคัญ เพราะเป็นการเพิ่ม pragmatic force ของข้อความ ให้กลายเป็นถ้อยคำที่ฟังเหมือน “ข้อตกลง” หรือ “การนัดหมาย” แทนที่จะเป็นเพียงการกล่าวถึงช่วงเวลา
• กล่าวอีกอย่างหนึ่ง การ reframing แบบนี้ไม่เพียงปรับโครงสร้างประโยค แต่ยัง สอดแทรกองค์ประกอบเชิงพฤติกรรม (behavioral implication) ซึ่งอาจเปลี่ยนวิธีที่คู่สนทนาหรือบุคคลที่สามตีความเจตนาของผู้พูด

ตัวอย่างที่ 3 นาทีที่ [00:58] – [1:19]
ต้นฉบับ: อุ๊งอิ๊งค์เตือนว่าอย่าไปฟังฝั่งตรงข้าม เช่น แม่ทัพภาค 2 เพราะจะทำให้โกรธ
ล่าม: แปลตรงประเด็น แต่ใช้คำว่า “ศัตรู” (សត្រូវ) ชัดเจน ซึ่งต้นฉบับพูดเชิง “คนของฝั่งตรงข้าม” — ตรงนี้เป็น tone shift ไปทางเข้มขึ้น

ในบันทึกการสนทนา ณ นาทีที่ 02:15 พบการเปลี่ยนถ้อยคำจาก “คุยกันวันนี้” (ซึ่งมีลักษณะเป็นการระบุช่วงเวลาแบบไม่ผูกพัน) เป็น “คุยกับผมที่โรงแรม” (ซึ่งเพิ่มข้อมูลเชิงสถานที่และผูกพันคู่สนทนาโดยตรง) การปรับดังกล่าวถือเป็น การจัดกรอบข้อความใหม่ (reframing) ซึ่งทำให้ข้อความมีลักษณะยืนยันความตั้งใจร่วม และสร้างบริบทเฉพาะที่ไม่ปรากฏในต้นฉบับเดิม 

ในมุม นิติภาษาศาสตร์ การเปลี่ยนจากการบอกเวลาเป็นการบอกสถานที่และตัวผู้พูด เป็นการ ขยายกรอบความหมาย (expansion of semantic frame) และเพิ่ม แรงกระทำทางวัจนปฏิบัติ (pragmatic force) ให้ข้อความมีน้ำหนักในเชิงข้อตกลงหรือคำเชิญที่เฉพาะเจาะจง ซึ่งอาจส่งผลต่อการตีความความสัมพันธ์หรือเจตนาของคู่สนทนาในบริบททางกฎหมาย

ตัวอย่างที่ 4 นาทีที่ [1:35] – [1:50]
ต้นฉบับ: วิจารณ์แม่ทัพภาคว่า “อยากดูเท่” และ “พูดสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์” ซึ่งมีน้ำเสียงเชิงลบต่อบุคคล แต่ยังคงจำกัดขอบเขตการประเมินอยู่ในระดับบุคลิกภาพและคุณค่าของถ้อยคำที่กล่าว
คำแปลโดยล่าม: เพิ่มถ้อยคำว่า “กระทบต่อความสัมพันธ์ของสองประเทศอย่างรุนแรง” ซึ่งถือเป็นการ ขยายกรอบความหมาย (semantic expansion) และ เสริมความแรงของผลลัพธ์ (intensification) เนื่องจากเพิ่มระดับผลกระทบจากการกระทำของบุคคลไปสู่ระดับระหว่างประเทศ พร้อมใช้คำคุณศัพท์ “รุนแรง” ที่ต้นฉบับไม่มี
การประเมิน: การเพิ่มน้ำหนักเช่นนี้ถือเป็น การปรับความเข้มเชิงความหมาย (meaning intensity adjustment) ซึ่งในเชิงวัจนปฏิบัติศาสตร์ (pragmatics) คือการเปลี่ยนจากการตำหนิในมิติส่วนบุคคล (individual criticism) ไปสู่การประเมินเชิงโครงสร้างความสัมพันธ์ระหว่างรัฐ (interstate relations) การเปลี่ยนแปลงนี้มีนัยสำคัญ เพราะอาจส่งผลให้ผู้รับสารตีความว่าผู้พูดตั้งใจกล่าวหาในมิติทางการทูตหรือความมั่นคง มากกว่าการวิจารณ์ตัวบุคคลเพียงอย่างเดียว
ในมุม นิติภาษาศาสตร์ (forensic linguistics) การใช้ intensification ลักษณะนี้เป็นความเปลี่ยนแปลงที่มีศักยภาพสร้างความเสียหายเชิงการตีความ (interpretive harm) โดยเฉพาะในบริบทที่ข้อความถูกนำไปใช้เป็นพยานหลักฐานในประเด็นระหว่างประเทศ ซึ่งการเพิ่มระดับความรุนแรงของถ้อยคำอาจถูกมองว่าเป็นการบิดเบือนความหมายต้นฉบับ

ตัวอย่างที่ 5 นาทีที่ [2:07] – [2:17]
ต้นฉบับ: กล่าวในลักษณะชวนให้เห็นใจ โดยเล่าว่ามีคนไทยบอกให้ตนไปเป็นนายกฯ เขมร ซึ่งใช้คำว่า “ไล่” ในความหมายเชิงพูดเล่นหรือแซว (banter) มากกว่าการกล่าวหาอย่างเป็นทางการ
คำแปลโดยล่าม: แม้จะแปลใจความโดยรวมตรงกับต้นฉบับ แต่เลือกใช้คำในภาษาเขมรว่า “ដេញ” (danh) ซึ่งมีความหมายว่า “ขับไล่” และมีน้ำเสียงรุนแรงกว่าคำว่า “ไล่” ในภาษาต้นฉบับ การเลือกใช้คำนี้จึงเปลี่ยนจากการเล่าเหตุการณ์เชิงขำขันหรือเพื่อขอความเห็นใจ ไปสู่การสื่อสารที่มีน้ำเสียงปฏิปักษ์หรือเผชิญหน้า
การประเมิน: การเปลี่ยนจาก “ไล่” → “ขับไล่” เป็นตัวอย่างของ tone shift หรือ การปรับน้ำเสียงให้เข้มขึ้น (intonational and semantic intensification) ซึ่งในเชิงวัจนปฏิบัติศาสตร์ทำให้ข้อความมีความเป็นปฏิปักษ์มากขึ้น และอาจส่งผลให้ผู้รับสารตีความว่าผู้พูดถูกกดดันหรือผลักไสในเชิงการเมือง
ในมุม นิติภาษาศาสตร์ (forensic linguistics) การเปลี่ยนโทนนี้มีนัยสำคัญ เพราะเป็นการเปลี่ยน pragmatic force ของถ้อยคำ จากการสร้างความเห็นใจ → ไปสู่การเน้นความขัดแย้ง ซึ่งอาจกระทบการตีความเจตนารมณ์ของผู้พูดในบริบททางการทูตหรือทางกฎหมาย

ตัวอย่างที่ 5 (นาทีที่ [2:07] – [2:17])
ต้นฉบับ: กล่าวในลักษณะชวนให้เห็นใจ โดยเล่าว่ามีคนไทยบอกให้ไปเป็นนายกฯ เขมร ใช้คำว่า “ไล่” ในน้ำเสียงเชิงหยอกล้อมากกว่ากล่าวหาอย่างจริงจัง
คำแปลโดยล่าม: ถ่ายทอดใจความใกล้เคียงต้นฉบับ แต่เลือกใช้คำภาษาเขมร “ដេញ” (danh) ซึ่งหมายถึง “ขับไล่” และมีน้ำเสียงรุนแรงกว่าคำว่า “ไล่”
การประเมิน: นี่เป็นตัวอย่างของ tone shift หรือการปรับน้ำเสียงให้เข้มขึ้น ซึ่งในเชิงวัจนปฏิบัติศาสตร์ทำให้สารจากการขอความเห็นใจและเล่าเชิงขำขัน กลายเป็นการสื่อสารที่แฝงความปฏิปักษ์มากขึ้น ในมุม นิติภาษาศาสตร์ การเปลี่ยนดังกล่าวเพิ่ม pragmatic force ไปในทิศทางของความขัดแย้งทางการเมือง และอาจส่งผลต่อการตีความเจตนาของผู้พูดในบริบททางการทูตหรือทางกฎหมาย

ตัวอย่างที่ 6 นาทีที่ [5:16] – [6:15]
ต้นฉบับ: อุ๊งอิ๊งค์กล่าวขอโทษต่อกรณีถ้อยคำเกี่ยวกับการ “ตัดไฟ-ตัดน้ำ” โดยชี้แจงว่าเป็นเพียงการอธิบายขั้นตอนปฏิบัติ มิใช่การประกาศนโยบายของรัฐบาล ซึ่งการชี้แจงนี้มีโครงสร้างให้เหตุผลหลายชั้น (multi-layered reasoning) เพื่อแยกแยะระหว่างคำอธิบายเชิงเทคนิคกับถ้อยแถลงเชิงนโยบาย
คำแปลโดยล่าม: ถ่ายทอดใจความหลัก แต่สรุปสั้นลงและตัดรายละเอียดเกี่ยวกับเหตุผลและการแยกความหมาย ทำให้เนื้อหาสูญเสียความซับซ้อนและน้ำหนักของการชี้แจง
การประเมิน: กรณีนี้เป็นตัวอย่างของ reduction of explanatory depth หรือ การลดทอนความซับซ้อนเชิงเหตุผล (reasoning complexity) ซึ่งในเชิงวัจนปฏิบัติศาสตร์ ส่งผลให้ข้อความต้นฉบับซึ่งออกแบบมาเพื่อลดแรงปะทะทางการเมืองและรักษาภาพลักษณ์ของฝ่ายไทย กลายเป็นคำตอบที่เรียบและสั้นลง ส่งผลให้ mitigation strategy ของผู้พูดอ่อนกำลังลง ในมุม นิติภาษาศาสตร์ การตัดรายละเอียดเหตุผลถือเป็นการลดองค์ประกอบ defensive framing ที่สำคัญต่อการตีความเจตนารมณ์ของผู้พูด และอาจทำให้ผู้รับสารเข้าใจว่ามีการยอมรับข้อวิจารณ์มากกว่าที่ตั้งใจ

ตัวอย่างที่ 7 นาทีที่ [7:00] – [9:02])
ต้นฉบับ (ฮุนเซน): ใช้ถ้อยคำเชิงอารมณ์ว่า “ตัดหัวผมทิ้งได้เลย!” เพื่อเน้นย้ำความมั่นใจและความแน่วแน่ของตนในประเด็นที่กำลังพูด เป็น idiomatic expression ที่มีน้ำหนักทางอารมณ์สูงและทำหน้าที่เป็นเครื่องมือทางวัจนปฏิบัติศาสตร์เพื่อสร้างความหนักแน่นของคำยืนยัน
คำแปลโดยล่าม: ไม่ถ่ายทอดวลีเชิงอุปมาอันนี้ แต่เปลี่ยนเป็นเหตุผลเชิงตรรกะเพื่อสนับสนุนข้อยืนยันแทน ส่งผลให้ผู้ฟังไม่ได้รับองค์ประกอบทางอารมณ์และน้ำเสียงเดิม
การประเมิน: กรณีนี้เป็นตัวอย่างของ omission of idiomatic expression ควบคู่กับ emotional tone reduction

• เชิงความหมาย (semantic level): สูญเสียเนื้อหาที่เป็นวลีเปรียบเปรยซึ่งสื่อความหมายเชิงวัฒนธรรมและความรุนแรงของการยืนยัน
• เชิงวัจนปฏิบัติศาสตร์ (pragmatic level): ลดน้ำหนักของการเน้นย้ำ (emphasis) และแรงทางอารมณ์ (emotional force) ทำให้ถ้อยคำกลายเป็นเพียงคำอธิบายเหตุผลเชิงตรรกะแทนที่จะเป็นคำท้าทายหรือคำสาบาน
• เชิงนิติภาษาศาสตร์: การละเว้นองค์ประกอบเชิงอารมณ์ที่มีนัยวัฒนธรรมเช่นนี้อาจกระทบการตีความเจตนารมณ์ของผู้พูด โดยเฉพาะในบริบทการเจรจาที่น้ำเสียงมีผลต่อการประเมินความจริงใจหรือความมุ่งมั่น

ตัวอย่างที่ 8 นาทีที่ [10:16] – [10:41])
ต้นฉบับ (ฮุนเซน): กล่าวว่ากำลังเตรียมมาตรการห้ามนำเข้าผลไม้และผัก ซึ่งเป็นการให้ข้อมูลเชิงข้อเท็จจริงเกี่ยวกับมาตรการทางการค้า/เศรษฐกิจโดยไม่มีการระบุเหตุผลประกอบ
คำแปลโดยล่าม: ถ่ายทอดใจความหลักถูกต้อง แต่เสริมเหตุผลว่า “เพื่อกดดันกองทัพ” ซึ่งไม่ปรากฏในต้นฉบับ
การประเมิน: กรณีนี้เป็นตัวอย่างของ insertion หรือ การเพิ่มข้อมูล (information addition)
เชิงความหมาย (semantic level): การเพิ่มเหตุผลใหม่ที่ไม่มีในต้นฉบับทำให้สารเปลี่ยนจากการรายงานมาตรการ → เป็นการรายงานมาตรการพร้อมเจตนาทางการเมือง
เชิงวัจนปฏิบัติศาสตร์ (pragmatic level): ทำให้ผู้ฟังตีความว่ามาตรการมีเป้าหมายเชิงการเมืองต่อสถาบันทหารโดยตรง ซึ่งอาจสร้างนัยความขัดแย้งที่ไม่ปรากฏในข้อความต้นฉบับ
เชิงนิติภาษาศาสตร์: การเสริมเหตุผลเช่นนี้ถือเป็นการเปลี่ยนแปลง illocutionary force ของข้อความ และอาจถูกตีความว่าเป็นการบิดเบือนสารเพื่อเพิ่มแรงทางการเมืองในการสื่อสาร

ตัวอย่างที่ 9 นาทีที่ [14:18] – [14:38]
ต้นฉบับ: ฮุนเซนระบุว่าการโพสต์เป็นเพียงการชี้แจงต่อมวลชน ไม่ได้มีผลกระทบมากนัก และหากฝ่ายไทยเปิดด่านก็จะยุติเรื่องทั้งหมด ซึ่งโครงสร้างประโยคมีน้ำเสียงเชิงตำหนิเล็กน้อยต่อการปิดด่านของฝ่ายไทย
คำแปลโดยล่าม: ถ่ายทอดใจความถูกต้อง แต่ปรับโครงสร้างให้ลดน้ำเสียงตำหนิลง ทำให้ประโยคฟังดูเป็นการอธิบายอย่างเป็นกลางมากขึ้น และลดน้ำหนักการโทษหรือกดดันฝ่ายไทย
การประเมิน: กรณีนี้เป็นตัวอย่างของ softening หรือ การปรับลดโทนตำหนิ/ความรุนแรงทางถ้อยคำ

• เชิงความหมาย (semantic level): ใจความหลักยังอยู่ครบ แต่ความรู้สึกตำหนิถูกลดทอน
• เชิงวัจนปฏิบัติศาสตร์ (pragmatic level): จากถ้อยคำที่มีฟังก์ชันกดดัน (pressure function) กลายเป็นถ้อยคำที่เน้นการชี้แจงเชิงบวกมากขึ้น ซึ่งอาจทำให้แรงจูงใจในการตอบสนองของคู่สนทนาลดลง
• เชิงนิติภาษาศาสตร์: Softening ลักษณะนี้เปลี่ยน pragmatic force ของต้นฉบับในลักษณะที่ลดความขัดแย้งเชิงถ้อยคำ ซึ่งอาจเป็นผลดีในมิติการทูต แต่หากใช้ในฐานะพยานหลักฐาน อาจทำให้การตีความเจตนาของผู้พูดคลาดเคลื่อนจากข้อเท็จจริงทางอารมณ์

สรุปภาพรวมการทำงานของล่าม

ข้อสังเกตเชิงนิติภาษาศาสตร์

• การเลือกถ่ายทอดหรือไม่ถ่ายทอดบางถ้อยคำมีนัยสำคัญต่อการตีความทางการเมืองและกฎหมาย
• การแปลงโทนและตัดบางบริบท อาจส่งผลต่อความเข้าใจเจตนารมณ์ของคู่สนทนา ซึ่งเป็นประเด็นสำคัญหากใช้บทสนทนานี้เป็นหลักฐาน
• หากใช้ในศาลหรือการสอบสวน จำเป็นต้องมีการตรวจสอบกับล่ามว่าเหตุใดจึงมีการปรับ — เพื่อแยกว่าทำเพื่อความกระชับ (pragmatic compression) หรือเพื่อปรับสารทางการเมือง (political mitigation)

ผลกระทบทางการตีความและกฎหมาย
ในบริบทนิติภาษาศาสตร์ ความแตกต่างระหว่างต้นฉบับและคำแปลมีผลโดยตรงต่อการตีความเจตนารมณ์ของคู่สนทนา โดยเฉพาะเมื่อบทสนทนาอาจถูกใช้เป็นหลักฐานในกระบวนการยุติธรรม การละเว้นหรือตัดต่อความหมาย (แม้เพียงเล็กน้อย) สามารถเปลี่ยนความเข้าใจเกี่ยวกับความรับผิด ความตั้งใจ และท่าทีทางการเมืองของคู่กรณีได้ (Eades, 2010)

บทสรุป
บทวิเคราะห์นี้ชี้ให้เห็นว่า การล่ามในบริบทที่มีความอ่อนไหวสูงต้องเผชิญกับแรงกดดันทั้งจากข้อกำหนดด้านความถูกต้องและการรักษาความสัมพันธ์ทางการทูต ล่ามในกรณีศึกษานี้มีการใช้กลยุทธ์ทั้งการตัดทอน เสริมความหมาย ลดโทน และเพิ่มน้ำหนัก ซึ่งแม้อาจทำให้การสื่อสารราบรื่นขึ้น แต่ก็มีความเสี่ยงในการเปลี่ยนแปลงความหมายเดิม การทำความเข้าใจกลไกเหล่านี้จึงมีความสำคัญทั้งในแวดวงวิชาชีพและทางกฎหมาย

เอกสารอ้างอิง

• Berk-Seligson, S. (2009). Coerced confessions: The discourse of bilingual police interrogations. Mouton de Gruyter.
• Coulthard, M., & Johnson, A. (2017). An introduction to forensic linguistics: Language in evidence (2nd ed.). Routledge.
• Eades, D. (2010). Sociolinguistics and the legal process. Multilingual Matters.
• Morris, R. (2010). Court interpreting and the role of ideology: Lessons from the Far East. Interpreting, 12(1), 25–48. https://doi.org/10.1075/intp.12.1.02mor

About Certified Translators, Translation Certification Providers, and Certified Interpreters of SEAProTI
The Southeast Asian Association of Professional Translators and Interpreters (SEAProTI) has published the criteria and qualifications for registering as “Certified Translators,” “Translation Certification Providers,” and “Certified Interpreters” of the Association under Sections 9 and 10 of the Royal Gazette, Secretariat of the Cabinet, Prime Minister’s Office, Kingdom of Thailand, dated 25 July 2024, Vol. 141, Part 66 Ng, p. 100. Full text available at: The Royal Thai Government Gazette 
SEAProTI is the first professional association in Thailand and Southeast Asia with a formal certification system for Certified Translators, Translation Certification Providers, and Certified Interpreters.
Head Office: Baan Ratchakhru Building, No. 33, Room 402, Soi Phahonyothin 5, Phahonyothin Road, Phaya Thai Subdistrict, Phaya Thai District, Bangkok 10400, Thailand. Email: hello@seaproti.com Tel: (+66) 2-114-3128 (Office hours: Mon–Fri, 9:00–17:00)